SONY’NİN VE KURUCUSU AKİO MORİTA'NIN KISA BİR ÖYKÜSÜ
“ Tüm dünyada tanınabilecek , her
dilde telaffuz edilecek bir isim olsun istedik”
Sony şirketi
1946yılında Masaru Ibuka ve Akıo Morita tarafından Japonya’nın başkenti
Tokyo’da savaş sırasında bombalanmış bir binada kurulmuş ve bugünlerde dünyanın
ileri gelen elektronik imalatçısı haline gelmiştir.
Sony’nin bugünlere gelişinde büyük
payı olan Akıo Morita ‘nın başarı azmine , gençlik çağında iken Japonya’da
meydana gelen bazı olaylar sebep olmuştur. Bu dönemlerde 2. Dünya savaşı Pasifik
sahillerine dayanmış , ABD Japonya’ya karşı atom bombasını
kullanmıştı.Morita bu sırada ,Tokyo’da bulunan savaş silahlarının yapıldığı
yerde görev yapan mühendislerle ve bilim adamlarıyla çalışıyordu.Morita
arkadaşlarına “ şayet Amerikalılar atom bombasıyapabiliyorlarsa , demek ki biz her
alanda geri kalmışız.” diyordu.
Akıo Morita , pirinç şarabı (sake)
üreten bir ailenin en büyük oğluydu. Ancak ikinci dünya savaşından sonra ,
mühendislik eğitimi almış olan Morita , babasının şirketinin yerine geçmek yerine
meslektaşı ve arkadaşı Masaru Ibuka ile kendi şirketlerini kurdu. Kurdukları ilk
şirketin adı Tokyo Tsushin Kogyo Kbushiki Kaisha idi.
Bu sırada Amerikalılar Japon yayın
ünitesi NHK’ yı ele geçirmiş ve miksing ünitesiyle stüdyo sistemleri gibi yeni
teknik teçhizatlara ihtiyaç duymuştu. Ve bu ihtiyaçlarını yeni kurulmuş olan Tokyo
Tsushin Kogyo Kbushiki Kaisha firmasından sağlıyordu.
Sipariş teslimleri sırasında Ibuka
Amerikan icadı olan teyp kayıt cihazını görmüştü ve bu ürünü üretirlerse
ihtiyaç duydukları ve kendini ön saflara taşıyacak ürün bu olacaktı. Böylece teyp
kayıt cihazı firmanın ilk tüketici ürünü olmuştu.Ürünün pazara
çıkarılmasından önce , Morita , müşterieleri eğiterek makinanın ne işe
yaradığını onlara anlatmaya çalışmıştı.
Zamanla teyp kayıt cihazının
mekanızması, yeni pazarlar elde etmek için daha çekici bir hale getirildi. Morita ve
Ibuka artık daha çok başarı kazanmak için dünyayı gezmeye ve elektronik alanında
son gelişmeleri takip etmeye başladılar.
Ibuka , teyp cihazını satmak için gittiği
Amerika’da elektronik endüstrisini değişime uğratan transistörden haberdar
olmuştu. Transistörler elektronik sinyaller yükseltmeye yarıyodu. Ve aynı zamanda
kullanılmakta olan hacimli vakum tüplerinden daha küçüktü.Morita 1953
yılında transistörlerin kullanım haklarını almak için Newyork’ a gitti. Bu arada
firmanın ismi Latince ses anlamına gelen “sonus” dan yola çıkılarak Sony
adı ile değiştirildi. Morita bu değişikliği şöyle ifade ediyordu:
“ Tüm dünyada tanınabilecek , her dilde
telaffuz edilecek bir isim olsun istedik”
Firma bir yandan elektronik eşya üretirken
, diğer yandan Amerika ve Avrupa’daki yeni teknolojileri takip ediyorlardı. Masaru
Ibuka ve Akıo Morita azimlerinden vazgeçmedikçe düşündüklerini
gerçekleştireceklerini biliyorlardı.Sony ilerlemek ve bütün dünyaya hizmet vermek
istiyordu. Böylece şirket her zaman için bilinmeyeni arayan olacaktı.
1955 ‘de ilk transistörlü radyo ve iki yıl sonrada ilk küçük cep radyosu üretilmişti. Sony 1960’da Amerikan sony şirketini kurmaya
karar verdi. Ve 1961 yıllında Amerikan Sony firması kuruldu.
Bu dönemde 20’cm lik transistörlü
televizyon piyasaya sunulmuştur. Ardından ise Trinitron TV ler yapılarak siyah-beyaz
TV’lerin tarihe karışmasına neden olmuştu.
Transistör ve yarı iletken parçalardan
yapılmış olan ilk radyoyu ,televizyonu ve “walkman” i ilk sony üretmişti. Ayrıca
taşınabilir televizyon “ watchman “ ve taşınabilir “discman” de Sony
firmasının yeni ürünlerindendir.Yenilikler arasında 9 cm’lik bilgisayar floppy
disketleri,elle taşınan video kamera , küçük video kasetler ve film kullanmayan
kameralarda vardır.
Firma araştırma ve geliştirmeye çok önem
veriyordu. 1993’te araştırma-geliştirmeye ayrılan yatırımın maliyeti 2 milyar
doları bulmuştu. 4 tanesi Japonya’da olmak üzere ; ABD , İngiltere ,
Almanya,Singapur ve Avustralya’da da araştırma geliştirme üniteleri
bulunmaktaydı. Firmanın yeni ürünler geliştirmesi sayesinde 1992’de Japonya’da
halkın %80 nin de video, %60 nın da disk çalar bulunuyordu. Kullanıcın
karşılaştığı sorunlar analiz edilip ürünün mümkün olduğunca
mükemmelleştirilmesini sağlayabilmek için düzeltmeler yapılıyordu.
Morito ve arkadaşları ilk günden beri
örnek olacak bir azimle, elektronik ve eğlence sektöründe birçok yeniliklere imza atıp, başarılı
pazarlama metoduyla Sony ‘i bir dünya devi yaptılar.
1950 İlk
manyetik kaset ve kaset çalar geliştirildi.
1954 Japonya’nın ilk transistörü
1955 Japonya’nın ilk transistörlü radyosu
1960 Dünya’nın ilk transistörlü televizyonu
1965 Evlerde kullanılabilecek ilk video üretildi.
1972 Sony, Newyork borsasında ilk Japon şirketi
1976 Morita Sony başkanı
1979 Salgına dönüşecek olan ilk walkman üretildi.
1980 Video hızla yaygınlaşırken Sony Betamax sisteminde yoğunlaştı.
Bu Morita’nın iş hayatındaki en büyük yanılgı oldu. Çünkü dünya
videodaki VHS sistemini tercih etti. Şirket renkli televizyonlardaki
Trinitör sistemini geliştirdi.
1982 Dünyanın ilk kompakt disk çaları üretildi.
1988 CBS Records Inc.firması satın alınıp adı sony müzik eğlence
firması olarak değişti.
1989 Sony film eğlence firması kurulur.
1992 Mini disk sistemi piyasaya sunulur.
1995 Akio Morita başkanlıktan istifa eder. Ve Sony nin onursal
başkanlığına getirilir.
1999 Morita 1998 den beri tedavi gördüğü Tokyo’da zatürreden öldü.
Kaynaklar:
Hürriyet İnsan Kaynakları 1999 Akio Morita ve Sony(David Marshall), 5mworld
online dergi
|